آزمون جهاد

 دومین آزمون بنی اسرائیل آزمون جهاد نظامی بود. پس از سال ها آموزش و یادگیری فنون مختلف نظامی و تشکیلاتی،وقت آن رسیده که بنی اسرائیل سرزمین مقدس را از لوث وجود کفار و مشرکین پاک کنند و با استقرار حکومت، یکی دیگر از مراحل انقلاب اسلامی را پشت سر بگذارند. فرمان موسی ورود به سرزمین مقدس بود:                                                         یا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِی کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ وَ لا تَرْتَدُّوا عَلى‏ أَدْبارِکُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِینَ.[1]اى قوم، به سرزمین مقدسى که خدا سرنوشت شما کرد داخل شوید و پشت (به حکم خدا) مکنید، که زیانکار مى‏شوید.

اما بنی اسرائیل در جواب موسی گفتند:

قالُوا یا مُوسى‏ إِنَّ فِیها قَوْماً جَبَّارِینَ وَ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها حَتَّى یَخْرُجُوا مِنْها فَإِنْ یَخْرُجُوا مِنْها فَإِنَّا داخِلُونَ.[2]گفتند: اى موسى، در آن سرزمین مقدس گروهى مقتدر و قاهر و ستمکار هستند و هرگز تا آنها از آنجا بیرون نشوند ما داخل نخواهیم شد، هر گاه آنان بیرون شدند ما داخل مى‏شویم.

این گونه بنی اسرائیل از فرمان رهبرشان که آز جانب خدا به سوی آنان مأمور شده بود سر پیچی کردند و در این آزمون مهم شکست خوردند.

آزمون حکمیت

قوم موسی به دلیل اینکه نتوانستند از دو آزمون اول سربلند بیرون بیایند به آزمون سوم و چهارم نرسیدند. اما از آیات قرآن استفاده میشود که آزمون حکمیت، آن است قول ولی و رهبر را به عنوان فصل الخطاب و پایان دهنده ی منازعات قبول داشته باشیم. هنگامی که موسی به کوه طور رفت برادرش هارون را به جانشینی خود برگزید. اما قوم موسی ، هارون را نپذیرفتند و سخن موسی را زیر پا نهادند و گمراه شدند.

آزمون افراد مستجاب الدعوه

پس از گذراندن همه ی این مراحل، آزمون و غربال آخر صورت میگیرد و در صورت پیروزی، حکومت ولی معصوم آغاز میشود.

این آزمون ، فتنه ی سامری ها و بلعم باعورا ها است. آزمونی که در آن هرکس صرفاً به دلیل کار های شکلی و ظاهری خارق العاده به خداوند ایمان دارد، سقوط میکند . فتنه ای که در آن کسانی صحنه گردان اصلی اند که به کارهایشان رنگ دینی میدهند و مردم را گمراه میکنند.